کاریگەری تاوانی ئەنفال لەسەر ژنانی بەجێماویی سنووری قەزایی چەمچەماڵ ١٩٨٨-٢٠٠٠
:
https://doi.org/10.56422/ka.3.61.571:
ئەنفال - چەمچەماڵ - ژنان - تاوانپوختە
ئەنفال یەکێکە لەو تاوانانەی حکومەتی عێراقی دژی گەلی کورد لە باشووری کوردستان ئەنجامی داوە، ئەو تاوانە کاریگەرێکی نەرێنی لە سەر کەس وکاری بە جێماوی ئەنفال، بە تایبەت ژنان بەجێ ھێشتوە، ئەم توێژینەوەیە ئامانجی خستنەڕووی تاوانی ئەنفالە و بارودۆخی سەختی ژیانی ژنانی بەجێماوی ئەنفالە. بە پشت بەستن بە سەرچاوەی زانستی و هەروەها چاوپێکەوتن لەگەڵ ئەو کەسانەی کە خۆیان ڕزگاربووی تاوانی ئەنفالن، بە خێوکەری خێزان بوون .
ناوەرۆکی توێژینەوەکە، لە پێشەکی و سێ بەش سەرەکی ئەنجام پێکهاتووە، هەربەشێکی دابەشی چەند باسێک کراوە، لە بەشی یەکەمدا باسی مێژوو وجوگرفیا ی قەزایی چەمچەماڵ کراوە، لە باسی دوومدا، زاراوی ئەنفال و سیاسەتی حکومەتی عێراق لە ئەنجامدانی شاڵاوەکانی ئەنفال خڕاونەتەڕوو، باسی ئەنفال وەکو تاوانێکی نیودەوڵەتی کراون، لە باسی سێیەم کاریگەری تاوانی ئەنفال لە سەر ژنانی بەجێماویی سنووری چەمچەماڵ (١٩٨٨-٢٠٠٠) کراون. لە هەر باسێکدا، لایەنی کۆمەلایەتی وئابووری و دەروونی ئاماژەی پێکراوە.
لە ئەنجامدا دەتوانرێت بوترێت ئەنفال تاوانێکی بە بەرنامەوپلان بوو، ئامانجی حکومەتی عێراقی لە ناوبردنی تاکی کورد و خاکەی و تێکدان شیرازەی کۆمەڵگای کورد بوو .